Hikayat (Definisi, Contoh, dan Pembagiannya)

.

Hikayat

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas

Hikayat adalah salah satu bentuk sastra prosa, terutama dalam Bahasa Melayu yang berisikan tentang kisah, cerita, dan dongeng. Umumnya mengisahkan tentang kehebatan maupun kepahlawanan seseorang lengkap dengan keanehan, kesaktian serta mukjizat tokoh utama. Sebuah hikayat dibacakan sebagai hiburan, pelipur lara atau untuk membangkitkan semangat juang.


Contoh hikayat dalam bentuk aslinya:





 



Penjelasan mengenai huruf yang digunakan dalam hikayat:

Karakter	Berdiri Sendiri	Awal	Tengah	Akhir	Nama
ا	ﺍ			ﺎ	alif
ب	ﺏ	ﺑ	ﺒ	ﺐ	ba
ت	ﺕ	ﺗ	ﺘ	ﺖ	ta
ث	ﺙ	ﺛ	ﺜ	ﺚ	tsa
ج	ﺝ	ﺟ	ﺠ	ﺞ	jim
ح	ﺡ	ﺣ	ﺤ	ﺢ	ha
چ	ﭺ	ﭼ	ﭽ	ﭻ	ca
خ	ﺥ	ﺧ	ﺨ	ﺦ	kha
د	ﺩ			ﺪ	dal
ذ	ﺫ			ﺬ	dzal
ر	ﺭ			ﺮ	ra
ز	ﺯ			ﺰ	zai
س	ﺱ	ﺳ	ﺴ	ﺲ	sin
ش	ﺵ	ﺷ	ﺸ	ﺶ	syin
ص	ﺹ	ﺻ	ﺼ	ﺺ	ṣad
ض	ﺽ	ﺿ	ﻀ	ﺾ	ḍad
ط	ﻁ	ﻃ	ﻄ	ﻂ	ṭhad
ظ	ﻅ	ﻇ	ﻈ	ﻆ	ẓhad
ع	ﻉ	ﻋ	ﻌ	ﻊ	'ain
غ	ﻍ	ﻏ	ﻐ	ﻎ	ghain
ڠ	ڠ	ڠـ	ـڠـ	ـڠ	nga
ف	ﻑ	ﻓ	ﻔ	ﻒ	fa
ڤ	ﭪ	ﭬ	ﭭ	ﭫ	pa
ق	ﻕ	ﻗ	ﻘ	ﻖ	qaf
ك	ك	كـ	ـكـ	ـك	kaf
ڬ	ڬ	ڬـ	ـڬـ	ـڬ	gaf
ل	ﻝ	ﻟ	ﻠ	ﻞ	lam
م	ﻡ	ﻣ	ﻤ	ﻢ	mim
ن	ﻥ	ﻧ	ﻨ	ﻦ	nun
ڽ	ڽ	ڽـ	ـڽـ	ـڽ	nya
و	ﻭ			ﻮ	wau
ۏ	ۏ			ۏ	va
ھ	ھ	ھـ	ـھـ	ـھ	ha
ي	ﻱ	ﻳ	ﻴ	ﻲ	ya

Huruf yang diabu-abukan merupakan rekaan yang hanya didapati dalam bahasa Melayu dan tidak dijumpai di huruf Arab yang sejatinya.




Berikut ini adalah daftar hikayat dalam bahasa Melayu:

• Hikayat Aceh
• Hikayat Abdullah
• Hikayat Abu Nawas
• Hikayat Abu Samah
• Hikayat Amir Hamzah
• Hikayat Banjar
• Hikayat Bakhtiar
• Hikayat Bayan Budiman
• Hikayat Hang Tuah
• Hikayat Iblis
• Hikayat Indraputra
• Hikayat Iskandar Zulkarnain
• Hikayat Isma Yatim
• Hikayat Jaya Lengkara
• Hikayat Kalila dan Daminah
• Hikayat Kerajaan Sikka
• Hikayat Malim Dewa
• Hikayat Musang Berjanggut
• Hikayat Merong Mahawangsa
• Hikayat Muhammad Hanafiah
• Hikayat Nakhoda Asik
• Hikayat Nakhoda Muda
• Hikayat Negeri Riau
• Hikayat Negeri Johor
• Hikayat Pahang
• Hikayat Panca Tanderan
• Hikayat Pandawa Jaya
• Hikayat Panji Kuda Semirang
• Hikayat Patani
• Hikayat Pelanduk Jenaka
• Hikayat Purasara
• Hikayat Putera Jaya Pati
• Hikayat Raja Akil
• Hikayat Raja Budiman
• Hikayat Raja Jumjumah
• Hikayat Raja Muda
• Hikayat Raja-raja Pasai
• Hikayat Samaun
• Hikayat Sang Boma
• Hikayat Sang Bima
• Hikayat Seri Rama
• Hikayat Si Miskin
• Hikayat Siak
• Hikayat Sultan Ibrahim
• Hikayat Syah Mardan
• Hikayat Tanah Hitu

Daftar Hikayat Berdasarkan Waktu:


14th century

• Hikayat Bayan Budiman Bayan 1371 (MS 1852)
• Hikayat Raja-raja Pasai Pasai ±1390 (MS 1815)

15th century

• Hikayat Muhammad Hanafiah MH ±1450 (MSS <1624 li="">
• Hikayat Amir Hamzah
• Undang-Undang Melaka UU 1450-1750 (MS ±1780)

16th century

• Hikayet Deva Mandu
• Hikayat Seri Rama Rama unknown (MS <1633 li="">
• Hikayat Inderaputera Ind <1600 1600="" li="">
• Hikayat Iskandar Zulkarnain Isk <1600 li="">
• Qasidah al-Burdah QB unknown (MS <1604 li="">
• `Aqâ´id al-Nasafî AN 1590 (MS ditto)
• Syair Hamzah Fansuri HF late 16th century (MSS early 17th century - 1853)

17th century

• Spraek en Woord-Boek SWB 1603
• Taj al-Salatin (Dewan) TS.D 1603 (MS ±1775)
• Taj al-Salatin (Roorda) TS.R 1603
• Hikayat Aceh Aceh ±1625 (MS ±1675)
• Cerita Kutai Kutai 1625 (MS 1849)
• Bustan al-Salatin BS 1640 (MS >1807)
• Hujjat al-Siddîq HS 1641-1644 (MS 1772)
• Hikayat Tanah Hitu Hitu 1650 (MS <1662 li="">
• Hikayat Ibrahim ibn Adham IbrA ±1650 (MS 1775)
• Hikayat Pelanduk Jenaka Pel unknown (MS ±1650)
• Sejarah Melayu SM ±1650 (MS 1808)
• Hikayat Banjar dan Kota Waringin Banj 1663 (MS 1810)
• Tarjumân al-Mustafîd TM 1642-1693 (MS ±1675)
• Bab Takzir BT ±1680 (MS <1753 li="">
• Hikayat Ibrahim ibn Adham (short) IbrA.s 1689 (MS 1817)

18th century

• Asal Bangsa Jin & Dewa-Dewa ABJD ±1700 (MS 1855)
• Hikayat Hang Tuah Tuah 1700 (MS 1849)
• Hikayat Patani Pat 1730 (MS 1839)
• Surat al-Anbiya' Anb ±1750
• Syair Bidasari Bid ±1750 (MS 1825)
• Risalah Shihabuddin RS 1750s (MS 1823)
• Risalah fi 'l-Tawhid RT 1760s (MS 1783)
• Misa Melayu Misa ±1780 (MS 1836)
• Hikayat Nakhoda Muda Nakh 1788 (MS <1791 li="">
• Hikaaitaan - Hikayats by Guru Gobind Singh (1704)

19th century

• Hikayat Perintah Negeri Benggala PNB 1811 (MS 1811)
• Syair Sultan Maulana Maul ±1815 (MS 1825)
• Syair Sinyor Kosta Kosta 1820
• Syair Raja Tedung dengan Raja Katak T&K unknown (MS ±1865)
• Hikayat Merong Mahawangsa MW ±1821 (MS 1898)
• Surat Keterangan Syeikh Jalaluddin SJal >1821 (MS <1829 li="">
• Silsilah Perak Perak ±1826
• Syair Kerajaan Bima Bima ±1830 (MS 1857)
• Syair Dagang Berjual-Beli DBB 1831
• Syair Potong Gaji PG 1831
• Syair Tengku Perbu Perb 1835
• Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan 1838
• Civil War in Kelantan Kel 1839
• Hikayat Marakarma (Si Miskin) Misk unknown (MS 1855)
• Ceretera2 karangan Abdullah Abd.C 1843,1851
• Hikayat Abdullah 1843
• Syair2 karangan Abdullah Abd.S 1828-1848
• Syair Engku Puteri EPut 1844
• Hikayat Maharaja Marakarma Mar 1844 or 1848
• Syair Perang Johor PJ 1844
• Hikayat Iblis Iblis 1846
• Syair Kunjungan Tengku Selangor KTS <1860 li="">
• Warnasarie Ws 1852
• Kisah Pelayaran Abdullah ke Mekah 1854
• Mukhtasar Tawarikh al-Wustha TW 1854
• Hikayat Siak Siak 1855 (MS 1893)
• Syair Kumbang Mengindera Kumb <1859 li="">
• Surat kepada Von de Wall VdW 1856-1872
• Syair Bayan Budiman BayB ±1860
• Syair Kumbang dan Melati K&M <1866 li="">
• Syair Bunga Air Mawar Mwr <1866 li="">
• Syair Nuri dengan Simbangan Nuri ±1860
• Syair Nyamuk dan Lalat Nymk ±1860
• Syair Saudagar Bodoh SBod 1861
• Hikayat Raja Damsyik Dmsy.H 1863
• Syair Raja Damsyik Dmsy.S 1864
• Syair Kiamat Kmt unknown (MS 1865)
• Salasilah Melayu dan Bugis M&B 1865
• Tuhfat al-Nafis TN 1866 (MS 1890)
• Syair Awai Awai 1868
• Syair Bunga-Bungaan Bunga ±1870
• Syair Burung Pungguk Pung ±1870
• Syair Unggas Soal Jawab Ungg 1871
• Syair Sang Kupu-Kupu Kupu ? 1870s
• Kitab Suci KS 1879 (PL), 1935 (PB)
• Raja Inggeris Jubili RIJ 1887
• Ucapan Kwin Jubili UKJ 1887 (edition 1891) PB 1889-1938
• Muhimmat al-Nafa´is MN 1892
• Syair Perjalanan Sultan Lingga PSL 1894
• Al-Imam Imam 1906-1908
• Syair Raksi Raksi unknown (MS 1915)
• Majalah Guru MG 1930-1935
• Saudara S 1930-1935
• Warta Malaya WM 1931-1935
• Majlis M 1932-1935

Contoh hikayat versi lengkap:

Hikayat Indera Bangsawan
Hikayat Hang Tuah
Hikayat Cabe Rawit
 Hikayat Patani
Hikayat Seorang Kakek dan Seekor Ular
Hikayat Si Miskin

.

Sumber Informasi:

http://id.wikipedia.org/wiki/Hikayat
http://id.wikipedia.org/wiki/Daftar_Hikayat_Melayu
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Hikayat
http://id.wikipedia.org/wiki/Jawi

 

Cari informasi lainnya di bawah ini